در بین انواع خورش یا خورشت ها، فسنجان(آغوز خوروش) یکی از مقوی ترین و لذیذترین هاست که  بیشتر آن را خورشتی مجلسی به حساب می آورند. خورشت فسنجان در واقع غذای سنتی و اصیل گیلکی است ولی در بیشتر مناطق ایران طبخ می شود.این خورش از جمله خورش های پرکالری است به خصوص اگر آن را با گوشت قرمز تهیه کنیم پس در مصرف آن باید تعادل را حفظ نماییم ؛ می دانیم که ماده اصلی این غذا گردو است و همه ما، تقریبا با ارزش غذایی بی شمار و بالای گردو به عنوان نوعی از مغزهای خوراکی که منبعی غنی از انواع ویتامین و مواد معدنی لازم برای بدن، به خصوص ویتامین های B  و E، فسفر، امگا و ...است، آشنا هستیم.

همانطور که می دانیم برای تهیه خورش فسنجان از انواع گوشت می توان استفاده کرد از جمله گوشت قرمز، گوشت پرندگان و ماکیان، در این بین می توان به خورش فسنجون با گوشت تکه ای، خورش فسنجان با گوشت قلقلی، فسنجان با بوقلمون، فسنجان با مرغ، فسنجان با اردک و ... اشاره کرد.

اشاره کردیم که این غذا در بیشتر مناطق ایران پخته می شود اما هر منطقه با توجه به ذایقه افراد، روش طبخ و تهیه متفاوتی از آن را ارایه داده است و مواد و چاشنی های گوناگونی در تهیه این خورش به کار می برند؛ برای مثال، چاشنی هایی که برای آن به کار می گیرند از ترش تا شیرین متفاوت است، بنابراین خورش فسنجان ترش را با افزودن رب انار فراوان، رب آلو، لیموعمانی، آب غوره و... و خورش فسنجان شیرین را که در مناطق مرکزی ایران بسیار مورد پسند است با افزودن شکر، خرما، کدو تنبل، قیسی و...تهیه می کنند، در این بین خورش فسنجان با کدو تنبل شناخته شده ترین نوع خورش فسنجان با طعم شیرین است. اما خورشت فسنجان ملس(ترش و شیرین) تقریبا باب طبع افراد بسیاری است و با ترکیب چاشنی های ترش و شیرین می توان خورش فسنجان خوشمزه ای فراهم کرد (نوع اصیل یعنی گیلکی و مازندرانی این خورش باید غلیظ و ملس باشد.)

با خواندن این مطالب متوجه شدیم که برای تهیه خورشت فسنجان مجلسی تقریبا محدودیتی وجود ندارد و با توجه به ذوق و سلیقه خود می توانید نوعی از آن را طبخ کنید و در مراسم و میهمانی ها سرو نمایید ؛ در ادامه این متن شما عزیزان با فوت و فن تهیه خورش فسنجان با گوشت قلقلی با طعم ملس آشنا می شوید.

طرز تهیه خورشت فسنجان با گوشت

مرحله اول:

 پیازها را با رنده ای ریز رنده کنید؛ نیمی از آن را با مقدار کمی روغن تفت دهید تا بوی خامی آن گرفته شود.

مرحله دوم:

پس از تفت دادن پیاز گردوی آسیاب شده را به آن اضافه کنید و خوب تفت دهید تا بوی خامی گردو نیز گرفته شود؛ مراقب باشید گردو به ظرف نچسبد و نسوزد پس مدام هم بزنید.(بهتر است جنس قابلمه از سرامیک،مس،یا پیرکس باشد.)

مرحله سوم:

در این مرحله یعنی پس از،از بین رفتن بوی خامی گردو، رب گوجه و ادویه ها را اضافه کنید و تفت دهید، کمی که به روغن افتاد و به اصطلاح گردو سبک تر شد، سه یا چهار پیمانه آب جوش اضافه کنید و در ظرف را ببندید تا به آرامی بپزد و به روغن بیافتد.

مرحله چهارم:

گوشت چرخ شده را همراه باقی مانده پیاز رنده شده، دارچین و نمک به خوبی ورز دهید سپس با آن گلوله های کوچکی درست کنید.

در ظرفی جداگانه گوشت را کمی سرخ کنید.

مرحله پنجم:

مایه خورش که به خوبی روغن انداخت، نوبت اضافه شدن چاشنی هاست؛ رب انار، شکر، لیموعمانی را به خورش اضافه کنید تا زمانی که خورش لعاب  بیشتر بیاندازد.

مرحله ششم:

در یک ساعت پایانی پخت خورش گوشت های قلقلی را اضافه کنید و چند تکه یخ نیز داخل خورش بیاندازید تا خورش به خوبی روغن بیاندازد.

دقت کنید خورش فسنجان نباید شل و آبکی باشد ، اجازه دهید خورش تا جایی بپزد که مایه ای نه چندان سفت و نه چندان رقیق به دست آید.

مرحله هفتم:

پس از جا افتادن و خاموش کردن شعل، زعفران دم شده را به خورشت فسنجان اضافه کنید(ترکیب گردو و زعفران باعث نشاط و آرامش بیشتر روح و اعصاب می شود چرا که هر دو ماده خاصیت آرامبخشی دارند ) .

 اگر تمایل دارید خورش ترش تر باشد پس از اتمام زمان پخت دو قاشق غذاخوری آب غوره به آن بیافزایید و اگر طعم شیرین تر را برای خورش فسنجان می پسندید یک تا دو قاشق غذاخوری شکر اضافه کنید.

در پخت انواع خورش های ایرانی به هیچ وجه عجله نباید کرد چرا که ویژگی خورش ایرانی این است که به خوبی جا بیافتد و لعاب داشته باشد؛ در تهیه فسنجان دقت داشته باشید که گردو از جمله موادی است که سریع ممکن است ته بگیرد یا بسوزد پس باید با حرارت ملایم بپزد و مدام هم زده شود به ویژه در اوایل پخت که گردو هنوز سنگین است و سریع ته نشین می شود.

نشانه یک خورش فسنجان جا افتاده این است که باید به خوبی براق و درخشده باشد و رنگش کدر نباشد(یخی که به خورش اضافه می کنید باعث می شود خورشت بهتر به روغن بیافتد و براق شود)

نکات:

- با توجه به اینکه اصل این خورش با گردو است اما می توان انواع مغزهای خوراکی را در پخت آن به کار برد و برای مثال خورش فسنجان با پسته یا خورش فسنجان با بادام زمینی آماده کرد.

- درباره پخت خورش فسنجان شاید این نکته جالب باشد که برخی افراد تکه ای آهن داغ شده را به خورش اضافه می کنند چونکه معتقدند علاوه بر تیره و خوشرنگ کردن خورش مقداری آهن جذب خورش می شود و این برای بدن مفید است.

- با توجه به وجود روش های متعدد برای تهیه خورش فسنجان، نوعی از آن می تواند برای گیاهخواران مناسب باشد، آیا تا به حال خورش فسنجان با بادمجان شنیده یا خورده اید؟ در تهیه این نوع از فسنجان، بادمجان جایگزین گوشت می شود که اتفاقا طعم لذیذ و منحصر به فردی دارد، این نوع از خورش شباهت بسیار به یکی دیگر از غذاهای گیلان یعنی کال کباب دارد.

- این نکته نیز درباره خورشت فسنجان قابل ذکر است که: هر چند این غذا پرکالری است و در مصرف آن نباید زیاده روی شود اما روغن گردو که سرشار از امگا است، به عنوان یکی از مفیدترین روغن شناخته شده است و آن را جزو روغن های غیر اشباع می دانند که برای بالا بردن چربی و کلسترول خوب بدن، بسیار مفید است.

همراهان عزیز خوشحال می شویم خورشت فسنجان را با دستور ایران کوک تهیه کنید و عکس آن را در صفحه اجتماعی  اینستاگرام با هشتگ خورشت- فسنجان_ایران_کوک به اشتراک بگذارید.