دلایل زیادی برای تهیه رب گوجه توی خونه وجود داره. اولیش اینه که رب خانگی خوش رنگ، غلیظ و خوش طعم هست. مثل رب بازاری شل نیست و مزه قوطی حلبی نمیده. در ضمن هیچ ماده افزودنی نداره، بنابراین از سلامتش مطمئن هستید.

خلاصه این که هر غذایی باهاش درست کنید عالی میشه. حالا چه املت گوجه باشه چه قیمه.

رب انار و گوجه هر دو از معروفترین و جذابترین چاشنی های غذا هستن. حالا که فصل گوجه فرنگی هست و قیمت گوجه به نسبت مناسبه میتونید گوجه فرنگی صندوقی بخرید. بعد هم با پختن رب گوجه به روش سنتی یا روش های جدید تر اون رو برای مدت بیشتری نگهداری کنید.

توی طرز تهیه رب خانگی، با هر روشی که باشه، به این مواد نیاز دارید: گوجه فرنگی خوش رنگ تازه، روغن (ترجیحاً روغن زیتون فوق بکر) و کمی نمک. چند تا شیشه تمیز و ضد عفونی شده هم از قبل آماده کنید که وقتی رب آماده شد بریزید داخلش.

قطعاً میخواهید رب خوش رنگی درست کنید، رب خانگی که کپک نزند. برای این ویژگی ها لازم است از گوجه های رسیده، شیرین و خوشمزه استفاده کنید. بهترین گوجه ها برای پختن رب، گوجه های گوشتی هستند.

البته از گوجه های آبدارهم میتوانید استفاده کنید اما باید آب آنها حسابی کشیده شود و تخم هایشان جدا شود. این مراحل به طور دقیق در طرز تهیه توضیح داده خواهد شد. قدیم ها که رب آماده نبود هر سال توی هر خونه ای داخل دیگ های بزرگ رب درست میکردن.

اما درست کردن رب گوجه خونگی کار هر کسی نبود و فوت و فن خاص خودش رو داشت. ما توی این مطلب هم این روش سنتی رو برای شما توضیح دادیم و هم دو روش مدرن که نیاز به فر داره اما ساده تر هست.

این روش ها در واقع نیاز به هم زدن کمتری داره. اما اگه شما حوصله و وقتش رو دارید میتونید از همون روش سنتی استفاده کنید. در آخر هم طرز تهیه رب خانگی در آفتاب رو خیلی مختصر توضیح میدیم.

    سه روش پخت رب گوجه خانگی  

طرز تهیه رب گوجه خانگی به سه روش

* اگر قرار است رب خانگی را در فر تهیه کنید فر را با دمای 150 درجه سانتیگراد روشن کنید تا گرم شود.

مرحله اول: گوجه را خرد کنید

شاخه و برگهای گوجه را جدا کنید و آنها را بشویید. اگر قسمتهایی از گوجه شما خراب شده آنها را جدا کنید. سپس گوجه ها را خرد کنید. نیازی به ریز کردن آنها نیست. کافی است گوجه را درشت خرد کنید تا در حین پخت شروع به له شدن کند.

نکته: اگر گوجه شما آبدار است و آب زیادی دارد میتوانید قسمت آبدار و تخم های وسط آن را جدا کنید و دور بریزید یا برای کار دیگری استفاده کنید. به این ترتیب رب سریع تر غلیظ و آماده میشود.

  مواد لازم رب خانگی  

مرحله دوم: گوجه را بپزید

قابلمه را روی شعله زیاد قرار دهید. هر از گاهی هم بزنید تا گوجه نرم شود (حدود دو دقیقه). این پروسه باعث میشود گوجه کمی نرم شود و راحت تر در غذاساز یا مخلوط کن له شود. نصف پیمانه از روغن زیتون را به همراه یک قاشق چایخوری نمک اضافه کنید.

نکته: اگر مخلوط کن پرقدرتی دارید میتوانید این مرحله را انجام ندهید. گوجه خام خرد شده را مستقیماً استفاده کنید.

  پختن گوجه  

مرحله سوم: گوجه را در مخلوط کن پوره کنید.

گوجه را در غذاساز یا مخلوط کن بریزید. آن قدر پالس بزنید که تا جای ممکن صاف و یکدست شود. در این مرحله از تهیه رب گوجه با مخلوط کن، پوره را از صافی خیلی ریز رد کنید و پوست و تخم های گوجه کاملاً جدا شود.

  صاف کردن پوره گوجه فرنگی  

مرحله چهارم: پوره را غلیظ کنید.

در این مرحله سه راه دارید:

1- طرز تهیه رب در فر:

در صورتی که گوجه های شما گوشتی هستند و آب زیادی ندارند می توانید از این روش استفاده کنید. البته توجه کنید که باید یکی دو سینی فر بزرگ هم داشته باشید. کافی است پوره گوجه را در یک یا دو سینی فر بزرگ بریزید و حدوداً به مدت 3 ساعت در فر قرار دهید.

اگر دو سینی را همزمان در فر گذاشتید وسط کار آنها را جابجا کنید. در ضمن هر نیم ساعت رب خانگی را هم بزنید و دوباره به صورت یک لایه صاف پهن کنید تا یکنواخت پخته شود.

2- روش ترکیبی تهیه رب گوجه فرنگی:

اگر گوجه های شما آبدار بودند یا سینی فر خیلی بزرگی ندارید میتوانید از این روش استفاده کنید. اول پوره گوجه را به همان قابلمه قبلی برگردانید و حرارت بدهید. بعد از این که شروع به غل زدن کرد شعله را حسابی کاملاً کنید.

صبر کنید تا یک سوم (یا نصف، اگر گوجه خیلی آب داشت) از آب گوجه بخار شود. بعد پوره غلیظ شده را به سینی فر منتقل کنید. بگذارید داخل فر گرم شده تا به غلظت دلخواه شما برسد. هر نیم ساعت از فر خارج کنید و هم بزنید.

    رب در سینی فر  

نکته پخت رب خانگی در فر:

وقتی حجم پوره گوجه  تقریباً نصف شد دمای فر را به 120 درجه کاهش دهید. به پختن در فر و هم زدن در فواصل ثابت ادامه دهید تا زمانی که رب خوش رنگ و براقی داشته باشید.

 

3- طرز تهیه رب خانگی به روش سنتی:

در این روش که از قدیم مرسوم بوده نیازی به فر نیست. تهیه رب گوجه روی گاز کاملاً ممکن هست. میتوانید روی شعله کم پوره را حرارت بدهید تا غلیظ شود.

هر ربع ساعت رب را هم بزنید و اگر چیزی از آن به لبه های قابلمه چسبیده آن را جدا کنید. البته پختن رب روی گاز به صورت یکنواخت کار سختی است و احتمال زیادی وجود دارد که رب بسوزد. باید خیلی مراقب باشید.

نکته پخت رب گوجه خانگی روی گاز:

اگر فر ندارید یا وقت این را دارید که مرتب گوجه را هم بزنید درست کردن رب گوجه به روش سنتی هم کار خیلی سختی نیست. اصلا میتوانید گوجه خام را در مخلوط کن پوره کنید. از صافی رد کنید و بعد با نصف پیمانه روغن و یک قاشق چایخوری نمک روی شعله بگذارید.

شعله باید خیلی کم باشد. فقط هر 15-20 دقیقه رب را هم بزنید و اگر چیزی به دیواره های قابلمه چسبیده آن را جدا کنید. فراموش نکنید نکته مهم این است که مدام رب را هم بزنید.

  روش سنتی تهیه رب  

مرحله آخر: رب گوجه را در شیشه تمیز بریزید.

وقتی رب خوش رنگ و زیبای شما آماده شد و به غلظت مناسب رسید آنها را در شیشه بریزید. شیشه های تمیز و خشک استفاده کنید. با قاشق کاملاً تمیز یا لیسک سیلیکونی رب را به شیشه ها منتقل کنید.

سر شیشه را خالی بگذارید طوری که جا برای یک لایه قطور روغن باقی بماند. با مواد ذکر شده دو سه پیمانه رب خواهید داشت. روی هر کدام روغن زیتون بریزید. برای جلوگیری از کپک زدن رب خانگی روغن باید کاملاً سطح را بپوشاند.

 

نگهداری رب گوجه خانگی

 

طرز تهیه رب گوجه در آفتاب

یکی دیگر از روش هایی که از قدیم برای تهیه رب به کار میرفته استفاده از آفتاب هست. هر چند این روش این روزها کمتر استفاده میشه چون بیشتر افراد توی آپارتمان زندگی میکنن واقعاً دلم نیومد که بهش اشاره نکنم.

رب گوجه آفتابی طعمش بی نظیره و از نظر خاصیت هم حرف نداره. اصلاً با خوردن عطر و طعم تابستون رو با تمام وجودتون حس میکنید. این روش هم مراحل اولیه ش مثل روشی هست که بالاتر گفتیم.

اما بعد از این که گوجه ها رو پوره کردید و با نمک و روغن جوشوندید، بگذارید حد اقل یک سوم از آب گوجه بخار بشه. بعد یک سینی خیلی بزرگ یا چند سینی کوچک رو توی آفتاب قرار بدید و پوره گوجه رو داخلشون بریزید.

میتونید کف سینی ها رو هم با مقدار خیلی کمی روغن چرب کنید. برای جلوگیری از ورود حشرات و گرد و خاک یه توری نازک روی سینی بکشید. هر روز به سینی رب زیر آفتاب سر بزنید و به خوبی رب رو زیر و رو کنید. این کار رو تا زمانی ادامه بدید که رب به غلظت مناسب برسه.

چکار کنیم رب گوجه خانگی کپک نزند؟

همان طور که گفته شد برای نگهداری رب گوجه خانگی سه نکته هست که از کپک زدن جلوگیری میکند:

- رب خانگی را در ظرف شیشه ای کاملاً تمیز و خشک شده نگهداری کنید.

- روی رب را با روغن فراوان بپوشانید.

- هر بار که از رب استفاده میکنید از قاشق تمیز استفاده کنید. در ضمن قبل از بستن مجدد در شیشه اطمینان حاصل کنید روغن روی سطح رب را پوشانده است.

برای نگهداری طولانی مدت رب گوجه خانگی بدون کپک باید آن را کنسرو کنید. کنسرو کردن کار سختی نیست ولی کمی زمان میبرد. اما با توجه به زحمتی که برای تهیه رب میکشید ارزشش را دارد. برای این کار:

- ابتدا شیشه ها و درهایشان را چند دقیقه در آب جوش قرار دهید و با حوله تمیز خشک کنید.

- رب را در شیشه ها بریزید طوری که یک سانت روی آن خالی باشد. شیشه ها را آرام روی پیشخوان بزنید تا اگر حبابی روی رب هست از بین برود. سپس در شیشه ها را محکم ببندید.

- یک قابلمه آب بگذارید جوش بیاید. شعله را کم کنید و شیشه ها را نیم ساعت داخل آن قرار دهید. باید چند سانت آب روی شیشه ها را بپوشاند.

رب خانگی کنسرو شده را میتوانید تا یک سال در جای تاریک و خنک نگهداری کنید. اما اگر این کار به نظرتان سخت هست، فریز کردن روش دیگری است که میتوانید از آن استفاده کنید. در این روش رب را در قالب یخ میریزید و در فریزر میگذارید تا یخ بزند.

سپس رب های قالبی را خارج کنید و در کیسه زیپ دار قرار دهید. با نگهداری رب در فریزر این محصول خانگی تا 9 ماه بدون کپک و سالم باقی میماند.

  فریز کردن رب گوجه خانگی

نکته های کلیدی تهیه رب گوجه:

- میتوانید از تایمر استفاده کنید تا به شما یاداوری کند رب را هم بزنید.

- بهترین دیگ برای تهیه رب خانگی قابلمه چدنی روکش دار است.

- کل پروسه تهیه رب گوجه چندین ساعت طول خواهد کشید. و زمان دقیقش هم بستگی به میزان آبدار بودن گوجه دارد. اگر لازم بود جایی بروید میتوانید شعله زیر قابلمه را خاموش کنید. به کارتان برسید و وقتی برگشتید کار را ادامه دهید.

- علت کپک زدن رب خانگی ممکن است کثیف بودن ظروف یا قاشق مورد استفاده باشد.