خواص دارویی هندوانه ابوجهل

هندوانه ابوجهل میوه‌ای شبیه هندوانه ولی در اندازه بسیار کوچک‌تر و با طعم تلخ است ، در فارسی با نام‌های خربزه روباه ، کدوی تلخ ، سیب تلخ و در عربی با نام‌های حنظل ، مراره الصحاری و علقم نام‌برده شده است ، اهالی بوشهر به آن خیار گرگو میگویند و نام علمی آن Citrullus colocynthis است.

این گیاه در مديترانه ، هند ، سيلان و شمال آفريقا پرورش می يابد و در ايران نيز در لرستان ، فارس ، کرمان ، بلوچستان ، يزد ، خراسان ، اصفهان ، سمنان و ... به صورت وحشی می رويد.

هندوانه ابوجهل متعلق به خانواده خیار و کدو است و میوه ای زردرنگ ، تلخ مزه و با بویی تند و دانه های زیاد است ، در این گیاه وجود عصاره کوکوربیتاسین خواص درمانی دارد و مصرف آن برای بیماران دیابتی توصیه شده‌ است ، میوه این گیاه دارای خاصیت مسهل قوی است و در موارد ضعف روده ، فلج ناحیه امعاء و احشاء ، آب آوردن انساج و بیماریهای کبدی به کار می رود.

از خواص مهم دیگر این گیاه ، اثر ضد ویروسی ، ضد میکروبی و ضد سرطانی آن است ، نتایج تحقیقات حاکی از آن است که عصاره تام گیاه هندوانه ابوجهل ممکن است برای مهار رشد و از بین بردن برخی از سلول‌های سرطانی نظیر حنجره مؤثر باشد ، تحقیقات اخیر نشانگر آن است که مصرف گیاه هندوانه ابوجهل همراه با اشعه رادیو اکتیو دارای اثرات متوقف کنندگی در رشد تومورهای سرطانی می‌باشد.

پودر گیاه هندوانه ابوجهل به عنوان ترکیب درمان کننده بیماری‌های قند و دیابت مصرف می‌شود ؛ مالیدن روغن آن همراه با سرکه دندان درد را تسکین می‌دهد ، این گیاه خلط آور است و در کاهش فشار خون و چربی خون موثر است.

طبع آن خيلي گرم و خشك است ، افراد سردمزاج باید از خوردن آن خودداري كنند ، براي بيماران بلغمي مفيد مي‌باشد زيرا مسهل بسيار قوي بلغم است و اخلاط بلغمي را از اعماق بدن خارج مي‌كند.

هندوانه ابوجهل يك آنتي‌بيوتيك قوي است ، جهت درد سياتيك از روغن اين گياه به محل عصب بمالند ، جهت درد مفاصل و نقرس با روغن ميوه هندوانه ابوجهل ماساژ دهند ، جهت واريس از روغن آن بر قسمت‌هاي واريس بمالند.

براي درمان جذام از روغن آن بر پوست بمالند و حدود نيم گرم از گرد كاملاً ساييده شده آن همراه نشاسته يا صمغ‌ عربي ميل‌ كنند ، ريشه هندوانه ابوجهل پادزهر سم مار و عقرب است بصورت دمكرده حدود 4 گرم الي 8 گرم ميل كنند.

جهت بيماري‌هاي سردرد و درد شقيقه و فلج و لقوه و صرع نيز مفيد مي‌باشد ، براي درمان صدا در گوش 1 يا 2 قطره از روغن اين گياه را در گوش بچكانند ، براي جلوگيري از ريزش مو حدود نيم گرم از پودر كاملاً سائيده اين گياه همراه كمي ادويه با غذا ميل شود.

جهت جلوگيري از سفيدشدن مو ميوه هندوانه ابوجهل را سوراخ كرده دانه‌هاي آن را بيرون آورده سپس با روغن زنبق داخل آن را پر كنند و سوراخ را با قطعه‌اي از ميوه مسدود كنند آن‌را داخل خمير گذاشته در آب‌جوش بگذارند بپزد سپس از روغن آن بصورت خضاب استفاده كنند.

جهت توجه جريان خون از مغز به ساير اندام‌ها حدود نيم گرم از پودر كاملاً سائيده شده اين گياه همراه با كمي نشاسته ميل شود ، براي از بين بردن كك در اتاق برگ تازه هندوانه ابوجهل را مي‌پاشند ، جهت خارش پوست پودر هندوانه ابوجهل را با ماست مخلوط كرده بمالند.

كساني كه سكته مغزي كرده‌اند نيم گرم همراه نشاسته با غذا 4 روز در ماه ميل كنند ، براي بيماري قند نيم گرم همراه نشاسته با غذا 7 روز در ماه ميل كنند.

  طرز تهيه روغن هندوانه ابوجهل : 200 گرم آب هندوانه ابوجهل ، 1000 گرم روغن كنجد يا زيتون را با حرارت غير مستقيم يا با حرارت ملايم مي‌جوشانيم تا آب تبخير شود.

گیاهان دارویی

عوارض مصرف زیاد هندوانه ابوجهل

با وجود تأثیر مثبت هندوانه ابوجهل در کاهش میزان قند و چربی خون ، اثرات سمی مصرف این گیاه روی قلب ، کبد و دستگاه گوارش نیز مشاهده شده است ، این گیاه در کنار خواصی که دارد گیاهی سمی است و مصرف زیاد و بیش از اندازه آن میتواند باعث مرگ شود.

بر اثر مصرف زیاد و خودسرانه ان علائمی چون درد معده ، مدفوع آبکی یا خونی ، استفراغ و نبض ضعیف گزارش شده ، با مصرف مقادیر بیشتر ضعف ، غش ، اختلالات حسی ، گیجی ، هذیان و اختلالات گردش خون مشاهده شده است ، بروز دیگر عوارضی چون اگزمای پوستی ، التهاب حاد کولون و سمیت کبدی و کلیوی نیز احتمال دارد.

همچنین مصرف این میوه به دلیل احتمال سقط جنین در زنان باردار و به دلیل ورود ترکیبات سمی گیاه به شیر در دوران شیردهی توصیه نشده است ، میزان معین این میوه داروی بسیار خوبی برای رفع یبوست است و چون خاصیت مسهلی آن بسیار قوی است برای کسانی که ورم روده دارند و خانم‌های باردار مناسب نیست.

در مورد تداخلات دارویی این گیاه مستندات علمی کافی وجود ندارد اما در برخی منابع آمده است این احتمال وجود دارد بر اثر مصرف همزمان هندوانه ابوجهل با دیگر داروهای ضد دیابت قند خون بیش از اندازه کاهش یابد ، در ضمن از عوارض مصرف خودسرانه آن چون به شدت محرک مخاط است خونریزی شدید گوارشی است.

سعي شود جهت مسهل از ميوه اين گياه استفاده نگردد مگر در موارد ضروري باشد حتماً زير نظر پزشك استفاده گردد.

یادآوری می‌کنم این میوه به دلیل سمی بودن و مسهل بودن بالا بهتر است در قالب ترشی یا به صورت تازه و خودسرانه مصرف نشود و عطاری ها هم در زمان عرضه آن جانب احتیاط را رعایت کرده و بدون نسخه ای که مربوط به مصرف کننده میباشد این گیاه را ارائه نکنند.